Do napisania tego wpisu zainspirował mnie wpis koleżanki Macenas z grupy web.lex radcy prawny Agata Kicińska. Mecenas Agata prowadzi bloga dla pracodawców – www.prawodlapracodawcy.pl .
Tak się złożyło, że napisała artykuł o premii uznaniowej, który zatytułowała przewrotnie – Smoki, elfy i … premia uznaniowa.
Premia a dodatek motywacyjny
No, ale zapytasz – co to ma wspólnego z dodatkiem motywacyjnym.
Otóż, kiedy w 2015 roku napisałam artykuł o przyznawaniu dodatku motywacyjnego spłynęła na mnie fala hejtu. Zarzucono mi niekompetencje, niedouczenie, i wiele wiele innych. Potem z pomocą – dla potwierdzenia mojego stanowiska – przyszły Sądy i to m.in. w Gdańsku. Sąd uznał, że skoro obowiązuje regulamin przyznawania dodatku motywacyjnego to nie może on pełnić funkcji uznaniowej. Skoro jest regulaminowy, to jeśli pracownik spełnia przesłanki do jego otrzymania, ma dostać i cześć.
Jednakże nie przekonało to środowiska nauczycielskiego i nadal spotykam się z miejscami, gdzie tego dodatku się nie przyznaje. Ba, czasem przyznaje się np. 1 zł!
No i teraz Mecenas potwierdza moje stanowisko. I choć mówi tutaj o premii kodeksowej, to jednak charakter tego świadczenia jest taki sam.
Pojęcie premii uznaniowej
I tak, Mecenas Kicińska twierdzi, że nie ma takiego pojęcia, jak premia uznaniowa.
Fakt – Kodeks pracy takiego pojęcia nie reguluje. Mówi jedynie o premii regulaminowej (składniki wynagrodzenia może pracodawca określić w regulaminie pracy czy regulaminie wynagradzania).
Jeśli jednak, pracodawca wpisze w swój regulamin premię. A nadto określi warunki, jakie trzeba spełnić, aby je otrzymać, oznacza to premię, o wypłatę której pracownik ma roszczenie. A skoro ma roszczenie, to znaczy, że jest jemu należna – po spełnieniu zapisanych warunków z regulaminu.
Premia nie może być uznaniowa – pisze Mec. Kicińska. Co więcej, jeżeli premia ma pozwolić na zwiększenie motywacji pracownika (a taką przecież funkcję pełni dodatek motywacyjny), to należy wskazać co należy zrobić, aby ją dostać. Powinny zostać ustalone kryteria. Są w regulaminie przyznawania dodatku motywacyjnego? Są!
Nagroda a premia
Natomiast jeżeli pracodawca chce docenić pracownika, powinien wprowadzić nagrody. Nie musi jednak tego czynić w comiesięcznym wynagrodzeniu. Wówczas może je przyznawać według własnego uznania.
Jak stanowi Kodeks pracy w art. 105
„Pracownikom, którzy przez wzorowe wypełnianie swoich obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie ich wydajności oraz jakości przyczyniają się szczególnie do wykonywania zadań zakładu, mogą być przyznawane nagrody i wyróżnienia. Odpis zawiadomienia o przyznaniu nagrody lub wyróżnienia składa się do akt osobowych pracownika.”
Jak widać z przywołanego przepisu, to pracodawca decyduje, jakie zasługi poczyniłeś dla zakładu pracy, jak i w jakiej wysokości możesz otrzymać nagrodę.
Ale wróćmy do naszego dodatku! jako premii.
Stanowisko, zgodne z moim i Mec. Kicińskiej zajął również Sąd 🙂 i to nawet Najwyższy 🙂
Zobacz na wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie (sygn. akt III APa 9/18), w którym Sąd stwierdził, że:
O charakterze premii należnej pracownikowi nie decyduje następcza ocena przedstawiciela pracodawcy czy przesłuchanych w sprawie świadków, ale źródła prawa pracy mające zastosowanie w przypadku konkretnego pracownika oraz faktyczne zasady związane z przyznawaniem premii w określonym podmiocie. Nagroda (nazywana również premią uznaniową) jest natomiast świadczeniem całkowicie uzależnionym od swobodnego uznania pracodawcy. Kryterium pozwalającym na rozróżnienie obu wymienionych składników wynagrodzenia jest to, czy pracodawca wskazał w obowiązujących u niego zasadach wynagradzania lub w umowie z pracownikiem skonkretyzowane przesłanki nabycia prawa do premii.
Zresztą Sąd Najwyższy również miał w tym temacie coś do powiedzenia i w swoim postanowieniu (sygn. akt II PK 333/17) powiedział, że:
Jeżeli regulamin wynagradzania pracowników określa „konkretne i sprawdzalne” warunki premiowania, to pracownik, który spełnił te warunki ma prawo do premii przewidzianej w tym regulaminie.
Regulamin a dodatek
Dlatego też, jeśli jest określone w regulaminie, w jakich przypadkach należy się Tobie dodatek motywacyjny, w jakiej wysokości możesz go otrzymać, kiedy nie będzie on Tobie przysługiwać, to śmiało możesz występować do pracodawcy z roszczeniem o jego przyznanie. Jeśli jest zapisane w regulaminie, czyli w akcie prawa wewnętrznego, to zostało ustalone, jako należne.
Odpowiadając na pytanie postawione w tytule – dlaczego dodatek motywacyjny jest obowiązkowy?
BO JEST PREMIĄ REGULAMINOWĄ!
Wiem, że znowu usłyszę – nie ma pieniędzy, co za teorie i ceregiele?! Jednak zawsze będę walczyć o dobro nauczycieli (także o dyrektorów), a także wtedy, kiedy chodzi o ich godne wynagrodzenie i godne życie!
Bo dobry nauczyciel, to dobrze prosperujący – również finansowo nauczyciel.
Dzień dobry!
{ 5 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Witam serdecznie. Niestety w mieście gdzie pracuję dyrektor traktuje dodatek motywacyjny jako fakultatywny i to jeszcze na podstawie samochwałek (skąd się to wzięło w ogóle??). Zamierzam wszcząć procedurę w celu „odzyskania” dodatku. Na razie jestem w trakcie walki o odzyskanie wynagrodzenia za godziny ponad wymiarowe. Na pewno będę musiał skorzystać z pomocy Waszej kancelarii, bo taka już jest natura większości dyrektorów, że bez sądu ani rusz!!
Tylko mam pytanie czy poprowadzicie sprawę w Kłodzku??
Pozdrawiam serdecznie.
Dzień dobry, w uchwalonym przez Radę Miasta Regulaminie wynagradzania nauczycieli znajduje się zapis, że warunkiem uzyskania dodatku motywacyjnego jest przepracowanie w szkole mininmum 2 miesięcy / w przypadku, gdy nauczyciel podjął pierwszą pracę w szkole i też, gdy wrócił do pracy po urlopie dla poratowania zdrowia, urlopie macierzyńskim lub zwolnieniu lekarskim trwającym ponad 90 dni /. Przebywałam na urlopie dla poratowania zdrowia do 15 kwietnia 2021 r., następnie na urlopie wypoczynkowym – zaległym i bieżącym, łącznie do 22 października 2021 r. Od 23 października 2021 r. wróciłam do pracy. Czy mam podstawy do ubiegania się o przyznanie dodatku motywacyjnego? Zapis w Regulaminie warunkujący uzyskanie dodatku tzn. przepracowanie minimum 2 miesiące czytany na wprost pozwala na zastosowanie, jako warunku do uzyskania dodatku, nieograniczonego czasu przepracowania po powrocie z urlopu. Proszę o wskazówkę, czy komentarz. Oczywiście rozumiem, że to moja indywidualna sprawa i stąd powinnam poprosić o usługę pomocy prawnej. Chciałabym mieć jednak na początek pogląd na sprawę, czy w ogóle mam realną podstawę do wysunięcia roszczeń o przyznanie dodatku motywacyjnego? Oczywiście w sytuacji oceny, że mam podstawy – proszę o zaproponowanie metody wraz z kosztami usługi. Pozdrawiam, Anna Podgórska
Dzień dobry, nie mam możliwości udzielenia odpowiedzi na pytanie zadane w komentarzu. Zapraszam do kontaktu indywidualnego. Pozdrawiam!
Od września do 23 czerwca 2023 zatrudniona zostałam w szkole podstawowej na stanowisku : pomoc nauczyciela do dziecka z aspergerem ( jak mi tłumaczono, z powodu braku środków finansowych na zatrudnienie asystenta dla ucznia) z najniższym krajowym wynagrodzeniem. W tym roku szkolnym, a więc od 1 września ponownie będę zatrudniona w tej samej szkole i do tego samego ucznia również w najniższym wynagrodzeniem. Czy należ mi się na tym stanowisku premia motywacyjna ?
Dzień dobry, zapraszam do skorzystania z porady prawnej, w komentarzu nie mam możliwości rozwiązać Pani problemu. Pozdrawiam.