„Dyrektor zlecił na „okienku” nauczyciela cotygodniową opiekę nad uczniem, który nie uczęszcza na lekcje religii. Czy „okienko” to czas wolny dla nauczyciela? Czy dyrektor może w tym czasie zlecać stałe zajęcia?”
Takie pytanie padło w komentarzu i postanowiłam zrobić z tego odrębny wpis.
Pytanie więc, czy okienko jest czasem wolnym nauczyciela?!
Absolutnie NIE!
Ale po kolei …
Czas pracy nauczyciela
Zgodnie z art. 42 ustawy Karta Nauczyciela, czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin tygodniowo. W ramach wymienionego czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować:
„1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ustawie;
2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów, z tym że w ramach tych zajęć:
3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym”.
Jednocześnie żaden przepis nie reguluje kwestii tzw. okienek śródlekcyjnych. Okienka wynikają z konieczności dostosowania planu zajęć do organizacji roku szkolnego. Może się więc zdarzyć, że jednego dnia nauczyciel będzie miał pięć okienek. Z kolei drugiego dnia ani jednej godziny. Nadto może być tak, że jeden nauczyciel będzie miał 2 okienka, a inny żadnego.
Okienko jako czas wolny?
Czas okienka jest czasem, w którym nauczyciel pozostaje w dyspozycji dyrektora i powinien przebywać na terenie placówki. Nie jest to czas wolny nauczyciela! Jeśli nauczyciel chce w tym czasie wykonywać jakieś inne czynności, bądź opuścić teren szkoły, powinien uzyskać zgodę dyrektora.
Pamiętam ze swojej pracy zawodowej, że przeklinaliśmy okienka w planie lekcyjnym. Był to czas, w którym owszem można było sprawdzić jakieś sprawdziany, czy zająć się swoimi zajęciami (ja pisałam pisma procesowe 🙂 ). Jednak przedłużały one czas spędzony w czasie i był czasem nieefektywnym. Mało tego ilość okienek i podział ich wśród nauczycieli budził wiele wątpliwości. Uważaliśmy, że ich podział powinien być rozplanowany równomiernie.
Co na to przepisy prawa?
I tutaj akurat zgadzają się ze mną przepisy prawa.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69, z późn. zm.) określa zasady tygodniowego rozkładu zajęć dydaktyczno-wychowawczych uczniów (czyli planu lekcji).
Zgodnie z § 2 tego aktu prawnego dyrektor zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu w szkole lub placówce, a także bezpieczne i higieniczne warunki uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę lub placówkę poza obiektami należącymi do tych jednostek.
Z kolei § 4 mówi, że jeżeli specyfika programu nauczania nie sprzeciwia się temu, w planie zajęć dydaktyczno-wychowawczych uwzględnia się:
- potrzebę równomiernego obciążenia zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia;
- potrzebę różnicowania zajęć w każdym dniu;
- zasadę niełączenia w kilkugodzinne bloki zajęć z tego samego przedmiotu.
Jak wynika z powyższego, zasada równomiernego obciążenia zajęciami dotyczy tylko uczniów, a nie nauczycieli. Nauczyciel pracuje na pełny etat – 40 godzin w tygodniu (w tym określoną liczbę godzin jako pensum). Dyrektor szkoły może więc nim dysponować zgodnie z potrzebami. Jedyna zasada, jaka nie powinna być naruszana, to ta o 40-godzinnym tygodniu pracy i określonej dla danego nauczyciela liczbie pensum.
Dyrektor może wydać nauczycielowi polecenia realizacji zadań statutowych
Jednocześnie dyrektor szkoły może zobowiązać nauczyciela do wykonywania innych zadań w danym dniu. Może to być np. udziału w szkoleniu lub radzie pedagogicznej, przygotowanie uroczystości szkolnej, czy też praca podczas tzw. okienek.
Więc jeśli masz za dużo okienek zwróć się do dyrektora o ich zmniejszenie bądź równomierne rozdzielenie. Jednak nie ryzykuj wyjściem ze szkoły i np utratą uprawnień odszkodowawczych, w razie wypadku.
{ 36 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Witam. A co jeśli nauczyciel w trakcie okienka przmieszcza się w szkole z budynku A do budynku B i ma np. po drodze wypadek?
Wówczas przysługują mu roszczenia związane z wypadkiem w miejscu pracy.
Bardzo dziękuję za wyczerpujący komentarz. Pozdrawiam.
Hanna
Jakoś to do mnie nie przemawia. Ktoś ma po 3 godziny dziennie i jest wolny a inny będzie miał 1 godzinę rano i 2 na ostatnich lekcja (i tak przez cały tydzień) i jest zobowiązany na okienkach być na terenie szkoły?
Nie jest zobowiązany do bycia na terenie szkoły. Oznacza to, że ma przekazać dyrektorowi, gdzie w tym czasie będzie przebywać. I ma to zrobić dla własnego bezpieczeństwa.
KN pisze tylko tyle, że czas pracy nauczyciela nie może przekroczyć 40 godzin tygodniowo. Nie ma żadnych zapisów dotyczących dobowej normy pracy, przysługujących przerw w pracy, zasad dotyczących ciągłości pracy i wielu innych, które wynikają z KP. Czy zasada, że to czego nie reguluje KN, reguluje KP, nie obowiązuje? Czy dyrektora, jako pracodawcę nie obowiązują przepisy mowiące o równym traktowaniu pracowników i może swobodnie przyznawać różną liczbę okienek: jednemu 2, innemu 12? Jeśli czas okienek wliczamy do czasu pracy, to co z higieną i bezpieczeństwem pracy, gdy dyrektor organizuje po 8 godzinach takiej pracy obowiązkowe szkolenie?
Trochę wydaje mi się to dziwne. Jeśli mam np. w każdy poniedziałek z rana 2 godziny i po godz. 13 2 godziny, to za każdym razem powinnam „spowiadać” się dyrektorowi co będę robiła i gdzie przebywała w czasie wolnym?
A jak coś się Pani stanie w tym czasie, to będzie Pani oczekiwała odszkodowania za ten czas?
oczywiście, że podczas okienka nauczyciel może wyjść ze szkoły- pozostawanie do dyspozycji pracodawcy oznacza jedynie, że w tym czasie musi być zdrowy i trzeźwy…
i żaden dyrektor nie może zmusić nauczyciela do opieki nad jakimkolwiek uczniem 🙂
Trochę wydaje mi się to dziwne, abym miała co tydzień „spowiadać” się dyrektorowi co będę robiła i gdzie przebywała w czasie wolnym?
Zapewniam Panią, że jest to w Pani interesie i zapewnia Pani bezpieczeństwo.
Witam.
Czyli wychodząc na okienku najlepiej wpisać w rejestr wyjść w sekretariacie?
Pozdrawiam
Paweł
Tak, zdecydowanie tak.
Czy między dwoma okienkami nauczyciel może mieć dyżur śródlekcyjny?
Tak, może
Co za bzdury!!! A co z nauczycielami, którzy na okienku jadą praowac w innej szkole.?
Może się Pani z tym, co napisałam nie zgadzać. Jednak praca w drugiej szkolne w czasie okienka jest dobrą wolą dyrektora, że się na to godzi. Dura lex …
A to akurat nieprawda. Dyrektor nie musi już wyrażać zgody na pracę nauczyciela w drugiej szkole.
Zgadza się, nie musi. Dlatego warto spojrzeć na datę, z jakiego czasu jest artykuł. Pozdrawiam.
Dzień dobry,
Czy nauczyciel może mieć zajęcia lekcyjne od 7:45 do 16:50 z okienkiem 3 godzinnym?
Jest to fizycznie i zdrowotnie bardzo obciążające.
Pozdrawiam,
Justyna
Dzień dobry, tak może tak mieć ułożony plan. Pozdrawiam.
Jeżeli N.ma 3 okienka w godz 7.45-16.50 i jest wtedy w pracy. Przygotowuje się, sprawdza zeszyty czyli wykonuje pracę w ramach 40 godzin. To jest to zgodne z prawem ? Coś chyba nie tak !!!
Tak, jest to zgodne z prawem. Można też napisać pismo do dyrekcji z prośbą o przydzielanie w tym czasie zastępstw doraźnych.
Czy mogę się nie zgodzić na tzw. okienko? nie pracuję w szkole , tylko w świetlicy pozaszkolnej – organizacja jest więc łatwiejsza, a takie ułożenie planu wynikałoby jedynie z wygody dla dyrektora. Czy mogę się na to nie zgodzić?
Pozdrawiam
Beata
Nie, nie może się Pani nie zgodzić na okienko. Pozdrawiam.
Dziękuję bardzo za odpowiedź. Pozdrawiam.
Czy liczba okienek i liczba godzin przy tablicy może przekroczyć 40 godzin? Dla przykładu 28 lekcji i 14 okienek. Serdecznie pozdrawiam
Ciekawa sytuacja. Generalnie nic nie stoi na przeszkodzie, aby tak się stało. Jednak wówczas potraktowałabym to jako godziny nie tylko ponadwymiarowe, ale i nadliczbowe. Pozdrawiam!
Proszę jednoznacznie określić pojęcie 40 godzinnego czasu pracy. Ponieważ cały czas szafuje się tym pojęciem bez uszczegółowienia.
Przykład – jadę na trzydniową z wycieczkę z klasą – jak wówczas liczy mi się czas pracy? – jestem wówczas dyspozycyjna 24 godz.? lub
pracuję w domu nad sprawdzianami , kartkówkami lub dostaje do nauki dwa nowe przedmioty, których wcześniej nie uczyłam – jak? i czy w ogóle uwzględnia się dodatkowy czas na przygotowanie do zajęć?
Moja opinia – czas zlikwidować Kartę nauczyciela i zacząć pracować według Kodeksu pracy – obecnie jest bardzo dużo niedomówień co pozwala pracodawcy wykorzystywać pracownika.
Pozdrawiam Jolanta Arendarska
Nie da się ujednolicić pojęcia 40 godzinnego czasu pracy. Karta Nauczyciela określa co należy do obowiązków nauczyciela. Jednocześnie w sprawach nieuregulowanych KN stosuje się przepisy KP., w tym te dotyczące 11 godzinnego odpoczynku w czasie wycieczek. Jest dużo niedomówień, ale wiele normuje praktyka. Pozdrawiam.
Dzień dobry,
Czy opieka nauczyciela nad dziećmi podczas dłuższego przejścia na basen powinna być płatna?
Pozdrawiam 🙂
Andrzej
Nie, czas dojścia do miejsca świadczenia pracy nie jest czasem pracy, tym samym nie przysługuje za to wynagrodzenie. Odbywa się to w ramach zajęć opiekuńczych. Pozdrawiam 🙂
Czy zgodnie z prawem dyrektor zaplanował mi dyżur przez rozpoczęciem zajęć od godz. 7:50 do 8:00, gdy w tym dniu rozpoczynam zajęcia od 8:50
Nie jest to obiektywnie uzasadnione.
Czy na okienku mogę realizować zajęcia indywidualne w których muszę dojechać do ucznia?
Oczywiście, że tak.