Rozpoczynający się właśnie ruch służbowy w placówkach oświatowych to bardzo gorący okres. Jednym z powodów są zwolnienia nauczycieli. Od wielu lat obserwuję tendencję, że sposobem na ucieczkę od ewentualnego rozwiązania umowy jest urlop dla poratowania zdrowia. 

Nie powinien budzić wątpliwości fakt, iż urlop dla poratowania zdrowia jest usprawiedliwioną nieobecnością pracownika, co oznacza, że nie można w jego trakcie ani wypowiadać, ani rozwiązywać stosunku pracy. Tymczasem co rocznie odżywa dyskusja wokół wypowiadania stosunku pracy z art. 20 ust.1 pkt. 2 KN. Dodatkowo, wypracowaniu jednolitego stanowiska nie sprzyjają sprzeczne orzeczenia Sądu Najwyższego. W ostatnim z orzeczeń z dnia 21.10.2013 r. (II PK 22/13) SN orzekł, że pracodawca może składać wypowiedzenie w czasie urlopu zdrowotnego, jak również w okresie złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie takiego urlopu (SO Gdańsk, VII Pa 6/14). Tymczasem we wcześniejszych wyrokach obowiązywał absolutny zakaz. 

Przypomnieć należy, że dyrektor szkoły, gdy otrzyma orzeczenie o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia, jest zobowiązany do udzielenia urlopu, jeżeli nauczyciel spełnia wszystkie warunki wymienione w art. 73 ust.1 KN. Zgodnie z nim nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole, dyrektor szkoły udziela (kategoryczny nakaz) urlopu dla poratowania zdrowia w celu przeprowadzenia zalecanego leczenia, w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku. Jeżeli nauczyciel korzysta z urlopu korzysta także z ochrony zgodnej z treścią art. 41 K.p.

I na tym powinna zakończyć się kontrowersyjna dyskusja. Osobiście zgadzam się z takim podejściem do tematu ochrony przed zwolnieniem z pracy w czasie korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia.

Tymczasem, zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2006 r. (I PZP 4/06), w przypadku istnienia podstaw do rozwiązania stosunku pracy z mianowanym nauczycielem z przyczyn wskazanych w art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26.01.1982 r.- Karta Nauczyciela, nie stosuje się art. 41 K.p. Zdaniem Sądu, nauczyciele mianowani nie mogą korzystać z ochrony w trakcie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, czyli np. choroby.

Pamiętać jednak należy, że prawo do urlopu dla poratowania zdrowia jest prawem podmiotowym nauczyciela, co podkreślał sam ustawodawca (zmieniając zasady urlopu lecz go nie usuwając z KN). W czasie urlopu stosunek pracy nauczyciela jest chroniony i rozwiązanie wówczas umowy o pracę jest bezskuteczne (za wyrok SN z dnia 20.04.2001 r., I PKN 377/00 – OSNP 2003/5/115). Dyrektor szkoły jest zobligowany do udzielenia urlopu zdrowotnego i określenia jego długości zgodnie z orzeczeniem lekarskim. Brakuje jednak przepisu, który wprost zakazywałby wypowiadania stosunku pracy w okresie od uzyskania informacji o konieczności udzielenia urlopu, a przed datą jego rozpoczęcia.

Moim zdaniem, do czasu, kiedy nie zostanie wypracowane jednolite stanowisko doktryny, aby uniknąć zwolnienia z pracy mając orzeczenie o potrzebie skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia warto zacząć korzystać z urlopu jeszcze w tym roku szkolnym, w którym spełnia się wszystkie warunki (gdy pozostajemy w stosunku pracy – np. od wakacji). Natomiast w razie rozwiązania stosunku pracy odwoływać się do sądu pracy i powoływać się m.in. na nadużycie prawa podmiotowego przez pracodawcę – art. 8 k.p.  

Natomiast ja siadam do pisania skargi kasacyjnej w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę z nauczycielką mimo otrzymanego orzeczenia o potrzebie skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia (w sprawie VII Pa 6/14).