28.09.2024

0 Komentarzy,

Karolina Sikorska-Bednarczyk,

Zgoda obojga rodziców a przyjęcie dziecka do przedszkola/szkoły

Dzisiaj dostałam wiadomość od koleżanki Mecenas – niedługo Ją poznacie 🙂 zawierającą pytanie, jak to jest ze zgodą dwojga rodziców przy zapisywaniu dziecka do przedszkola czy szkoły.

Chodziło dokładnie o to, czy dziecko do przedszkola bądź szkoły może zapisać jedynie jeden z rodziców?

Dotychczasowa praktyka

Biorąc pod uwagę dotychczasową praktykę, przy zapisywaniu dziecka do przedszkola czy szkoły wymagana była zgoda obojga rodziców. Placówki edukacyjne wymagały podpisu dwojga rodziców – pod wnioskiem o przyjęcie do placówki bądź umową. Często rodzice samodzielni, którzy sami wychowywali swoje dziecko mieli trudności, aby zapisać dziecko. Placówki edukacyjne wymagały albo podpisu obojga rodziców albo postanowienia sądu o ograniczeniu bądź pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców.

Dodatkowo wywoływało to konflikty wśród rodziców dzieci. Kierowali oni wnioski do sądów o ustalenie prawa dziecka do chodzenia do danej szkoły, czy kwestionowali prawo rodzica do zapisania dziecka. Zdarzali się tacy rodzice, którzy pozywali przedszkola bądź szkoły o to, że przyjęli dziecko bez zgody drugiego z rodziców. O wystawianiu negatywnych opinii już nie będę wspominać 🙂

A wystarczyło sięgnąć do przepisów 🙂

Tymczasem przepisy prawa oświatowego co do zasady  – dla przypomnienia dotyczące placówek publicznych i niepublicznych – nie wymagają, aby podanie o przyjęcie do placówki edukacyjnej zostało podpisane przez obojga rodziców. Za wyjątkiem przypadków wyraźnie określonych w przepisach.

Przepisy prawa oświatowego, w art. 130 ust. 1 i 4 określają, że dzieci, młodzież oraz osoby pełnoletnie przyjmuje się do szkół (…), po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego. O przyjęciu dziecka do publicznej placówki oświatowej (…) decyduje dyrektor tej placówki. Postępowanie rekrutacyjne jest prowadzone na wniosek rodzica kandydata lub na wniosek kandydata pełnoletniego (…).

Z kolei art. 149 i art. 150 prawa oświatowego określa elementy takiego wniosku o przyjęcie do placówki edukacyjnej. I tam wśród elementów koniecznych tego wniosku nie ma zgody ani podpisu obojga rodziców.

Art. 149 – Wniosek o przyjęcie do publicznego przedszkola, oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej, publicznej innej formy wychowania przedszkolnego, publicznej szkoły, publicznej placówki, na zajęcia w publicznej placówce oświatowo-wychowawczej, na kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych lub kwalifikacyjny kurs zawodowy, składa się odpowiednio do dyrektora:

1) wybranego publicznego przedszkola lub wybranej publicznej szkoły, a w przypadku wyboru oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej lub publicznej innej formy wychowania przedszkolnego – odpowiednio do dyrektora publicznego przedszkola lub publicznej szkoły podstawowej;

2) publicznej placówki oświatowo-wychowawczej – na wybrane zajęcia w tej placówce;

3) publicznej placówki zapewniającej opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania;

4) publicznej szkoły, publicznej placówki lub publicznego centrum, o których mowa w art. 2 pkt 4, prowadzących kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych – na wybraną formę pozaszkolną kształcenia ustawicznego;

5) publicznej szkoły, publicznej placówki lub publicznego centrum, o których mowa w art. 2 pkt 4, prowadzących kwalifikacyjne kursy zawodowe – na wybrany kwalifikacyjny kurs zawodowy;

6) wybranej publicznej szkoły lub publicznej placówki artystycznej.

Art.  150.  [Treść i załączniki do wniosku]

1. Wniosek, o którym mowa w art. 149, zawiera:

1) imię, nazwisko, datę urodzenia oraz numer PESEL kandydata, a w przypadku braku numeru PESEL – serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;

2) imiona i nazwiska rodziców kandydata, a w przypadku kandydata pełnoletniego – imiona rodziców;

3) adres miejsca zamieszkania rodziców i kandydata, a w przypadku kandydata pełnoletniego – adres miejsca zamieszkania kandydata;

4) adres poczty elektronicznej i numery telefonów rodziców kandydata, a w przypadku kandydata pełnoletniego – adres poczty elektronicznej i numer telefonu kandydata, o ile je posiadają;

5) wskazanie kolejności wybranych publicznych przedszkoli, oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej, publicznych innych form wychowania przedszkolnego albo publicznych szkół w porządku od najbardziej do najmniej preferowanych;

6) w przypadku wniosku o przyjęcie do publicznych szkół ponadpodstawowych – wskazanie wybranego oddziału albo klasy wstępnej, o której mowa w art. 25 ust. 3, w danej szkole.

2.  Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:

1) dokumenty potwierdzające spełnianie przez kandydata kryteriów, o których mowa w art. 131 ust. 2, art. 134 ust. 4, art. 135 ust. 6, art. 136 ust. 3, art. 137 ust. 3 i 7, art. 138 ust. 3 i 4, art. 139 ust. 3, art. 140 ust. 4, art. 141 ust. 3, art. 142 ust. 5, art. 143 ust. 4, art. 144 ust. 3, art. 145 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 146 ust. 1 i art. 147 ust. 3, odpowiednio:

a) oświadczenie o wielodzietności rodziny kandydata,

b) orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność, orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie równoważne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44),

c) prawomocny wyrok sądu rodzinnego orzekający rozwód lub separację lub akt zgonu oraz oświadczenie o samotnym wychowywaniu dziecka oraz niewychowywaniu żadnego dziecka wspólnie z jego rodzicem,

d) dokument poświadczający objęcie dziecka pieczą zastępczą zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2024 r. poz. 177);

2) dokumenty potwierdzające spełnianie przez kandydata kryteriów określonych przez organ prowadzący, o których mowa w art. 131 ust. 4, art. 133 ust. 2, art. 144 ust. 4 i art. 145 ust. 1 pkt 3;

3) oświadczenie o dochodzie na osobę w rodzinie kandydata – jeżeli organ prowadzący określił kryterium dochodu na osobę w rodzinie kandydata;

4) dokumenty potwierdzające spełnianie przez kandydata warunków, o których mowa w art. 132, art. 134 ust. 1, ust. 2 pkt 1 i ust. 3, art. 135 ust. 1 i 5, art. 136 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 137 ust. 1 pkt 1 i 2, ust. 4 i ust. 6 pkt 1, art. 138 ust. 4, art. 139 ust. 1 pkt 1, art. 140 ust. 1, 2 i ust. 3 pkt 1, art. 141 ust. 1 i 7, art. 143 ust. 1 pkt 1-3 i ust. 3 pkt 1 oraz art. 147 ust. 1 i 2, odpowiednio:

a) świadectwo ukończenia szkoły, a w przypadku, o którym mowa w art. 141 ust. 1 pkt 1 – dokument potwierdzający ukończenie klasy VI szkoły podstawowej,

b) zaświadczenie o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty,

c) oświadczenie o nieposiadaniu żadnych kwalifikacji zawodowych przez kandydata,

d) zaświadczenie o uzyskaniu tytułu laureata lub finalisty ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej lub tytułu laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim, przeprowadzonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 8 ustawy o systemie oświaty, lub tytułu laureata konkursu dla uczniów szkól i placówek artystycznych przeprowadzonego zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 6 ustawy o systemie oświaty, którego organizatorem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub specjalistyczna jednostka nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1,

e) zaświadczenie o zawodzie nauczanym w branżowej szkole I stopnia, którego zakres odpowiada pierwszej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie nauczanym w branżowej szkole II stopnia, do której ubiega się o przyjęcie,

f) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe – zaświadczenie lekarskie zawierające orzeczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia praktycznej nauki zawodu, wydane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 6 ust. 5 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy,

fa) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie lub kwalifikacyjnego kursu zawodowego, w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym w zakresie prawa jazdy kategorii C lub C+E – orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem, o którym mowa w art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,

fb) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie lub kwalifikacyjnego kursu zawodowego, w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym – orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, o którym mowa w art. 79 ust. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,

fc) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie lub kwalifikacyjnego kursu zawodowego, w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje kształcenie zgodnie z wymaganiami określonymi w Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. – świadectwo zdrowia o zdolności do pracy na statku, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o pracy na morzu,

fd) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie podstawowym dla rybołówstwa lub kwalifikacyjnego kursu zawodowego, w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie podstawowym dla rybołówstwa, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje kształcenie zgodnie z wymaganiami określonymi w postanowieniach konwencji dotyczących wymagań w zakresie wyszkolenia, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht – świadectwo zdrowia o zdolności do pracy na statku rybackim, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. o pracy na statkach rybackich,

g) opinię wydaną przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną, w tym publiczną poradnię specjalistyczną, w sprawie pierwszeństwa w przyjęciu ucznia z problemami zdrowotnymi do szkoły ponadpodstawowej,

h) orzeczenie lekarskie o stanie zdrowia umożliwiającym podjęcie nauki w szkole lub oddziale wydane przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej,

i) pisemną zgodę rodziców, o której mowa w art. 137 ust. 1 pkt 2 i art. 143 ust. 1 pkt 3. (szkoły sportowe i prowadzone przez Ministra Obrony Narodowej).

3. Dokumenty, o których mowa w ust. 2 pkt 1 lit. b-d oraz pkt 4 lit. a, b i d-h, są składane w oryginale, notarialnie poświadczonej kopii albo w postaci urzędowo poświadczonego zgodnie z art. 76a § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego odpisu lub wyciągu z dokumentu.

4. Dokumenty, o których mowa w ust. 2 pkt 4 lit. a i b, mogą być składane w postaci kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez dyrektora szkoły, którą kandydat ukończył.

5. Dokumenty, o których mowa w ust. 2 pkt 1 lit. b-d oraz pkt 4 lit. d-h, mogą być składane także w postaci kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez rodzica kandydata lub pełnoletniego kandydata.

6. Oświadczenia, o których mowa w ust. 2, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

7. Przewodniczący komisji rekrutacyjnej może żądać dokumentów potwierdzających okoliczności zawarte w oświadczeniach, o których mowa w ust. 2, w terminie wyznaczonym przez przewodniczącego, lub może zwrócić się do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kandydata o potwierdzenie tych okoliczności. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) potwierdza te okoliczności w terminie:

1) 14 dni – w przypadku postępowania rekrutacyjnego, o którym mowa w art. 131, art. 137 ust. 1, art. 138 ust. 1 i art. 139;

2) 5 dni – w przypadku postępowania rekrutacyjnego, o którym mowa w art. 134-136, art. 137 ust. 4, art. 138 ust. 4 i art. 140-147.

8. W celu potwierdzenia okoliczności zawartych w oświadczeniach, wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce zamieszkania kandydata korzysta z informacji, które zna z urzędu, lub może wystąpić do instytucji publicznych o udzielenie informacji o okolicznościach zawartych w oświadczeniach, jeżeli instytucje te posiadają takie informacje. Oświadczenie o samotnym wychowywaniu dziecka może być zweryfikowane w drodze wywiadu przeprowadzanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kandydata. Do wywiadu stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rodzinnego wywiadu środowiskowego przeprowadzanego w celu ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2023 r. poz. 810 i 1565).

9. Na żądanie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kandydata, instytucje publiczne i organizacje pozarządowe są obowiązane do udzielenia wyjaśnień oraz informacji co do okoliczności zawartych w oświadczeniach, jeżeli posiadają takie informacje.

10. Do prowadzenia spraw, o których mowa w ust. 8 i 9, wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce zamieszkania kandydata może upoważnić kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych (Dz. U. poz. 1818) – dyrektora centrum usług społecznych, kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy lub inną osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej, dyrektora centrum usług społecznych lub kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy.
Jak widać taki wymóg faktycznie nie istnieje. 

I wówczas wpadam ja 🙂

Ostatnio na konferencji dla dyrektorów, jeden z uczestników zapytał, czy Pani jest tym prawnikiem, którego nie lubią organy prowadzące i dyrektorzy? 🙂
Wyszło na to, że tak 🙂 🙂 🙂

Bo jak coś nie wynika z przepisów, albo jest nadgorliwym ich  nadinterpretowaniem to mówię o tym wprost! W takiej sytuacji żądanie podpisu obojga rodziców, czy ograniczanie w tej sposób prawa dziecka do przyjęcia do placówki, jest po prostu bezprawne. 

Co na to prawo rodzinne?

Owszem, pewne różnice mogą wynikać z przepisów prawa rodzinnego. Tam bowiem o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie. Zgodnie z art. 98 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka. 

Z kolei zgodnie z art. 97 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane z uprawnione do jej wykonywania. O istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie, a w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.

Rodzic, który nie zgadza się z tym, że jego dziecko zostało zapisane do konkretnej placówki, co kwestionuje, może dochodzić swoich praw przed sądem i domagać się zmiany przedszkola bądź szkoły, do której dziecko zostało posłane. Stroną takiego postępowania nie będzie jednak szkoła czy przedszkole, ale drugi z rodziców, który wniosek podpisał.

dr Karolina Sikorska-Bednarczyk

radca prawny

{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }

Dodaj komentarz

Na blogu jest wiele artykułów, w których dzielę się swoją wiedzą bezpłatnie.

Jeśli potrzebujesz indywidualnej pomocy prawnej, napisz do mnie :)

Przedstaw mi swój problem, a ja zaproponuję, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić i ile będzie kosztować moja praca.

Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez Kancelaria Radcy Prawnego Kancelaria Prawa Pracy i Prawa Oświatowego dr Karolina Sikorska-Bednarczyk w celu obsługi komentarzy. Szczegóły: polityka prywatności.

Poprzedni wpis: